Vandaag de dag blijft de Covid-19-pandemie onze gedachten en acties beheersen. Maar niet zo lang geleden was plasticvervuiling de belangrijkste topic in de maatschappij. Een uitdaging die wereldwijd heel wat consternatie veroorzaakte, in het bijzonder de bedreiging die afgedankt plastic vormt voor de gezondheid van de oceaan.

Door de serie Blue Planet II, verteld door Sir David Attenborough, ging het onderwerp in 2019 deel uitmaken van het collectieve bewustzijn. De meesten onder ons hebben aandacht voor deze groeiende en alomtegenwoordige crisis en zijn geschokt door de statistieken: jaarlijks wordt 8 miljoen ton in de oceaan gedumpt en sterven ongeveer 1 miljoen zeevogels en 100.000 zoogdieren doordat ze plastic hebben ingeslikt. Dit is maar een greep uit de verbluffende cijfers die ons blijven achtervolgen en in allerlei media aan bod komen.

Gelukkig heeft de groeiende hoeveelheid bewijsmateriaal, samen met de steeds toenemende betrokkenheid van het publiek, geleid tot een toenemend aantal reddingsinitiatieven: nieuwe strategieën die erop gericht zijn de vervuiling van de zee door plastic op de een of andere manier te keren. De vissector speelt een belangrijke rol in vele initiatieven.

SPOOKMATERIAAL

Het is belangrijk om voor ogen te houden dat plastic van vitaal belang is voor de visindustrie: denk maar aan netten, lijnen, potten en touwen om vissen en schelpdieren te vangen maar die slechts zes maanden intensief gebruik aankunnen, tot wegwerpverpakkingen die producten vers houden. Maar de afvalverwerking van dit materiaal is ontegensprekelijk geïdentificeerd als een probleem. Er is een groeiend aantal start-ups dat afgedankt vismateriaal recycleren tot nuttige nieuwe producten en materialen. Tegelijkertijd worden innovatieve verpakkingsoplossingen ontwikkeld om plastic gebruik en afval te verminderen.

Toch wordt er elk jaar minstens 640.000 ton vismateriaal verloren of achtergelaten in onze oceanen. Veel van dit zogenaamd ‘spookmateriaal’ (ghost gear) is van plastic gemaakt. Al het plastic in de oceanen is schadelijk en vormt een bedreiging voor het mariene leven. Dit verloren vismateriaal verspreidt zich over de oceaan omwille van de getijden en stromingen. Vissen, schaaldieren, zeevogels en zeezoogdieren komen erin vast te zitten en het afval beschadigt ook riffen en de zeebodem.

Het Global Ghost Gear Initiative (GGGI), dat in 2015 werd opgericht, speelt een pioniersrol in het aanpakken van dit probleem. Het initiatief brengt de visserijsector, het bedrijfsleven, ngo’s, academici en overheden samen om wereldwijd te focussen op de kwestie.

Op een meer lokaal niveau lopen er wereldwijd meerdere projecten waarbij vissers afval opvissen en anderen specifiek naar dit spookmateriaal op zoek gaan om het uit de oceaan te verwijderen.

Pittman Seafoods wilde een zinvolle en leuke bijdrage leveren en daarom maken we van oude visnetten sokken. Deze sokken, uitsluitend gemaakt van gerecycled nylon Econyl, worden verdeeld op events, klantenbezoeken en handelsbeurzen.

EUROPESE ACTIE

Naar schatting 85% van het afval in EU-water is plastic. Het Europees Parlement nam vorig jaar de richtlijn voor wegwerpplastic aan. Deze nieuwe regels zijn niet alleen gericht op de aanpak van de tien plastics die het meest worden aangetroffen op Europese stranden, waaronder 27 procent commercieel vistuig, maar bevorderen ook de overgang naar een circulaire economie en een duurzaam beheer van grondstoffen.

De richtlijn is een belangrijk onderdeel van de bredere EU-strategie voor kunststoffen, die tot doel heeft dat alle plastic verpakkingen op de EU-markt tegen 2030 herbruikbaar of recycleerbaar zijn. In december 2024 zal ook een strategie voor een grotere producentenverantwoordelijkheid worden ingevoerd. Dit wil zeggen dat betrokken bedrijven de kosten zullen moeten dekken voor het verzamelen, transporteren en recyclen van plastic vismateriaal.

Hoewel we ons op een kritiek punt in de bescherming van onze oceanen bevinden, tonen de duidelijke attitudeverandering en alle positieve acties die zijn opgestart of zullen worden opgestart, aan dat het tij begint te keren in de oorlog tegen plastic in de oceaan.