Terwijl de Chileense zalmachtigen – Atlantische zalm, cohozalm en regenboogforel – de kroon spannen in de aquacultuurproductie van het Zuid-Amerikaanse land, heeft ook de mosselsector lang een erg belangrijke bijdrage geleverd aan de economie en speelde Chili ook een zeer prominente rol in de wereldwijde aanvoer van deze tweekleppige dieren.

De mosselkweek in Chili steunt op de productie van drie hoofdsoorten: de chorito of Chileense mossel (Mytilus chilensis), ook plaatselijk de ‘chorito’ genoemd en internationaal het meest gekend; de cholgamossel (Aulacomya ater); en de reuzenmossel of choro (Choromytilus chorus). De meeste Chileense mosselen zijn bestemd voor de export, maar alle cholga en reuzenmosselen zijn bestemd voor lokale consumptie.

OORSPRONG, UITDAGINGEN

De Chileense mosselkweek gaat terug tot de jaren 40, toen de overexploitatie van de cholga en reuzenmosselen in de streek tussen Valdivia en Chiloé in Zuid-Chili tot experimenten leidde waarbij mossellarven werden verzameld om de natuurlijke kweekgronden opnieuw aan te vullen. Tegen de jaren 60 resulteerden deze inspanningen in de eerste gekweekte Chileense mosselen, en tegen eind twintigste eeuw klokte de jaarlijkse productie af op ruim 60.000 ton.

De mosselproductie bleef stijgen tot 2008, toen de export een recordhoogte bereikte van 130 miljoen dollar (116,2 miljoen euro). De sector moest daarna echter op de rem gaan staan door een combinatie van de wereldwijde economische crisis en milieu-uitdagingen. Vele van deze milieugebonden problemen waren te wijten aan de ingrijpende gevolgen van natuurverschijnsel La Niña. Dit alles ging vooraf aan de zware aardbeving van februari 2010, die het normale waterpeil en de stromingen verstoorde en bepaalde kwekerijen vernietigde, waardoor de aanwezige mosselbestanden in het water en de groei van de mosselen schade opliepen.

SOLIDE SECTOR

Ondanks deze enorme obstakels kwamen de productie en de vraag weer op gang. Vorig jaar was de Chileense mosselproductie dan ook goed voor 89,944 ton. De uitvoer steeg bijgevolg met meer dan 8 procent naar 69.700 ton vorig jaar – en dat bevestigt Chili opnieuw in zijn rol als wereldwijde marktleider in de mosselexport.
Historisch gezien neemt Europa zo’n 70% van de uit Chili uitgevoerde mosselen af en qua waarde exporteerde Chili vorig jaar meer dan 139 miljoen dollar (124,4 miljoen euro) mosselen naar dit gebied.

Chileense producenten hebben de laatste jaren ook een stijgende interesse vastgesteld uit China, met een uitvoer van 1,2 miljoen dollar (1,1 miljoen euro) in 2015. Men verwacht dat deze handel de komende jaren nog meer zal boomen, geruggesteund door China’s afschaffing van de douanerechten op vis en zeevruchten uit Chili vorig jaar.
Het ziet er echter naar uit dat de totale exportvolumes en -inkomsten op korte termijn zullen dalen door een lagere productie dit jaar. Die is te wijten aan dezelfde algenbloei die ook in de zalmkwekerijen van het land aanzienlijke problemen veroorzaakte, en aan warmere watertemperaturen.

DUURZAAMHEID

Door de groeiende consumentenvraag naar verantwoord gevangen en geproduceerde vis en zeevruchten werd de Chileense mosselvangst en hangcultuur, in regio X van Los Lagos de Chile in de zuidoostelijke Stille Oceaan in FAO-gebied 87, de eerste visserij van het land die een certificering van de Marine Stewardship Council (MSC) in de wacht sleepte.

Dit is een bekrachtigde vorm van visserij die boogt op de verzameling van mosselzaad, maar zonder preventie of voedering. Ook zijn de wijzigingen aan hun natuurlijke habitat omkeerbaar en veroorzaken deze geen ernstige of onomkeerbare schade aan de structuur en functie van het natuurlijke ecosysteem. Spanje is de grootste afzetmarkt voor de oogst van de visserijen, gevolgd door de rest van Europa en de Verenigde Staten. Mosselen uit deze visserij worden tussen oktober en juli geoogst.
Drie mosselkwekerijen van Ria Austral SA sleepten recent een certificering in de wacht conform de Aquaculture Stewardship Council (ASC) norm voor tweekleppigen. Hetzelfde geldt voor een cluster van kwekerijen in handen van Cultivos Azules SA.