Nu meer dan 90% van de wereldwijde visbestanden maximaal bevist of zelfs overbevist worden, benadrukt de vis- en zeevruchtensector steeds vaker dat de aanvoer van in het wild gevangen producten een productiestilstand heeft bereikt en dat het nu aan de aquacultuur is om de extra viseiwitten aan te leveren die nodig zijn om de snelgroeiende wereldbevolking duurzaam te voeden.

Ook al is de totale bijdrage aan menselijke consumptieproducten door de visserijen die in het wild vangen het afgelopen jaar sterk gestegen – vooral dankzij het herstel van een lange en zware El Niño-periode, waardoor visserijen in het westelijk deel van de Stille Oceaan afklokten op enkele miljoenen ton meer aanvoer dan in 2016 – toch is het de aquacultuur die de toeleveringsketen de afgelopen 12 maanden met het meeste vis en zeevruchten kon spekken. En aangezien er vrijwel geen commerciële aanvulling is vanuit de kwekerijen van witvis in zoetwater zijn hoofdzakelijk twee producten uit de aquacultuur verantwoordelijk voor deze groei: Atlantische zalm en garnalen. Beide zullen als de verwachtingen worden ingelost hun respectievelijke groeitrends in 2018 verderzetten.

ZALM IN OPMARS

Sowieso is groei bereiken, klein of groot, geen sinecure. Dit geldt voor de meeste aquacultuursystemen. De meeste visserijen waar zalm en garnalen worden gekweekt, zijn blootgesteld aan hun natuurlijke omgeving, waardoor het moeilijk is voor boeren om hun voorraden te beschermen tegen vijandige bedreigingen zoals parasieten en schadelijke bacteriën. Hoewel veel van deze uitdagingen onvermijdelijk zijn, kunnen ze in veel gevallen wel worden beheerd. Dit jaar voerden een aanzienlijk aantal zalm- en garnalenkwekers dan ook een aantal verbeteringsmaatregelen door.

En hun inspanningen wierpen hun vruchten af. In de zalmsector wees een recente analyse uit dat de kweek zowel in Noorwegen als in Chili, de twee grootste producerende landen, in 2016 een recordkrimp in de toevoer overwon die veroorzaakt werd door een toegenomen weerstand tegen zeeluis (Noorwegen) en een grote algenbloei (Chili). Hierdoor zal het aanbod dit jaar met ongeveer 5% stijgen – tot 2,26 miljoen ton. Hiervan zal Noorwegen ongeveer 1,2 miljoen ton binnenhalen en zal Chili naar schatting 546.000 ton produceren.

Ook al ligt de opbrengst van 2017 lager dan de 2,3 miljoen ton in 2015, de productie groeit weer en tekende een stijging op van zo’n 7%. Dat is goed voor een opbrengst van 2,4 miljoen ton in 2018. Het jaar erop wordt ongeveer dezelfde marge verwacht, tot bijna 2,5 miljoen ton.

Voor de vangst van 2018 wordt verwacht dat de Noorse productie zal toenemen met 7% tot 1,3 miljoen ton, terwijl de Chileense vangst naar verwachting met 9% zal klimmen, tot 600.000 ton.

GARNALEN IN DE LIFT

Ook de wereldwijde garnaalproductie trekt aan met net geen 5% per jaar dankzij het feit dat recente ziekten zoals het vroegtijdige sterftesyndroom (EMS) grotendeels onder controle zijn. Hierdoor zou het totale volume dit jaar op ongeveer 3,5 miljoen ton moeten afklokken.

De huidige gangmakers in de garnaalsector zijn India en Ecuador. Beide landen zagen de omvang van hun productie de afgelopen jaren enorm groeien. Naar verluidt bedroeg de Indiase garnalenopbrengst in 2017 meer dan 600.000 ton, tegenover minder dan 435.000 ton vorig jaar, terwijl de Ecuadoraanse productie zal oplopen tot 420.000 ton, een stijging van 11% ten opzichte van 2016. De garnaalproductie in Ecuador steeg de afgelopen 9 jaar met maar liefst 193%.

En ook Mexico herstelde zich nadat het in 2013 door EMS werd getroffen, terwijl Brazilië naar verluidt zijn recente productie tegen 2018 zal opdrijven van ongeveer 75.000 ton tot 100.000 ton. We moeten wel zeggen dat de impact van de globale groei getemperd werd vanuit mondiale hoek, en dit door een inkrimping van de Chinese opbrengst die volgens de prognoses dit jaar met 20% zal dalen, tot 900.000 ton.

STANDVASTIGE PRIJZEN

Waarnemers menen dat de stijging van het wereldwijde garnalenaanbod dit jaar is afgestemd op de vraag en dat de prijzen bijgevolg iets hoger liggen dan het langjarige gemiddelde. Men verwacht dat de vraag naar garnalen in 2018 hoog zal blijven, ondanks meer productbeschikbaarheid, waardoor de prijzen standvastig zouden moeten blijven.

De prijs van zalm daarentegen kende in de loop van 2017 dramatische schommelingen. In de eerste helft van het jaar werden eerst recordprijzen opgetekend, waarna deze tegen het eind van de zomer onder de prijzen van 2016 doken. Ook al kunnen we voor 2018 iets lagere prijzen voor zalm verwachten – ondanks de beperkte toelevering op lange termijn en een sterke wereldwijde vraag – men verwacht niet dat de prijzen tot historische gemiddelden zullen terugvallen. Veel van de toonaangevende spelers denken dat de kans groot is dat de prijzen even volatiel en onvoorspelbaar zullen blijven als de afgelopen jaren.